Sanayi elektrik motorları
Asenkron motor, elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren ve günümüzde en yaygın kullanılan motor türlerinden biri olan bir makinedir. Çalışma prensibi, stator sargılarında oluşturulan döner manyetik alanın rotor üzerinde akım indüklemesi ve bu akımın meydana getirdiği manyetik alan sayesinde rotorun dönmesidir. Rotorun hızı hiçbir zaman statorun manyetik alan hızı ile tam olarak eşleşmediğinden bu motora “asenkron” yani senkron olmayan motor adı verilmiştir. Basit yapısı, düşük maliyeti, sağlamlığı ve uzun ömürlü çalışabilmesi onun bu kadar yaygın kullanılmasının en önemli sebeplerindendir.
Asenkron motorlar genellikle kafes tipi rotora sahiptir. Kafes rotorlu motorlarda rotor çubukları kısa devre edilmiş iletkenlerden oluşur. Bu yapı sayesinde motor hem dayanıklı olur hem de bakım ihtiyacı minimum seviyede kalır. Bunun yanında sargılı rotorlu asenkron motorlar da mevcuttur. Bu motorlarda rotor üzerinde sargılar bulunur ve dışarıya bağlı dirençlerle çalıştırılarak yüksek kalkış momenti elde edilebilir. Özellikle ağır yüklerin ilk hareketinde bu tip motorlar tercih edilmektedir.
Sanayide kullanılan elektrik motorlarının büyük çoğunluğu asenkron motorlardan oluşur. Pompa sistemlerinde, kompresörlerde, fanlarda, konveyör bantlarda, vinçlerde ve birçok üretim hattında bu motorların sağladığı güvenilir güçten yararlanılır. Tarımda sulama pompaları, inşaat makineleri ve madencilik ekipmanlarında da asenkron motorların dayanıklılığı öne çıkar. Bunun dışında günlük hayatta kullandığımız çamaşır makinesi, buzdolabı, klima ve benzeri pek çok cihazda da asenkron motorların kompakt ve ekonomik yapısı tercih edilmektedir.
Asenkron motorların en önemli avantajlarından biri yüksek verimlilik ve düşük bakım ihtiyacıdır. İçinde fırça, kollektör gibi aşınmaya müsait parçalar bulunmadığından arızalanma oranı düşüktür. Ayrıca enerji verimliliği açısından geliştirilen IE2, IE3, IE4 gibi yüksek verimli asenkron motorlar günümüzde sanayide enerji tasarrufu sağlamak amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu motorların doğru seçimi, işletmelerin enerji maliyetlerini azaltarak üretimde önemli bir tasarruf sağlamaktadır.
Sonuç olarak asenkron motor, sağlam yapısı, düşük maliyeti, geniş güç aralıklarında üretilebilmesi, kolay temini ve bakım kolaylığı ile hem sanayinin hem de günlük yaşamın vazgeçilmez makinelerinden biridir. Basit ama güvenilir çalışma prensibi, onu elektrik motorları içinde en çok tercih edilen ve en çok üretilen motor tipi haline getirmiştir.
Leave A Comment